Uczenie radzenia sobie ze zmianami Trening Umiejętności Społecznych, rewalidacja osób z autyzmem
W zajęciach trzeba uwzględnić naukę radzenia sobie w sytuacjach nieoczekiwanych. Ludzie neurotypowi radzą sobie ze zmianami, przygotowując na bieżąco plany alternatywne. Osoby z ASD często zdecydowanie odrzucają zmiany, czują się nimi przytłoczeni, reagują stresem. Na zajęciach TUS trzeba przepracowywać ich opór wobec zmian. Nadaje się do tego ćwiczenie co by było gdyby. Wielu specjalistów używa w tym celu scenariuszy wideo. Uczniowie oglądają filmik i dyskutują na temat zachowań w nim przedstawionych. Uczestnicy omawiąją za (...) Zobacz cały wpis na blogu » |
TUS dla młodzieży z ASD Trening Umiejętności Społecznych, rewalidacja osób z autyzmem
W rewalidacji osób z autyzmem ważne jest tłumaczenie zasad społecznych nawet tych podstawowych. Jest to trudne dla nauczyciela, który często zakłada, że uczniowie rozumieją podstawowe zasady społeczne. Należy opisywać i uzasadniać społeczne aktywności. Warto też podkreślać, że liczba reguł jest ograniczona. Jeżeli zostaniemy spytani o ich rozumowe wyjaśnienie, musimy odpowiedzieć tak, by podkreślić wartość stosowania reguł dla samego ucznia (np. Jeśli pożyczysz koledze drobną kwotę na bułkę, będziesz mógł oczekiwać, że on też ci kiedyś pożyczy). W pracy z grupą młodzieży ważniejsza niż odgrywanie ról jest element poznawczy (dlaczego ludzie tak się zachowują). Grupę prosi się o analizę i przemyślenie społecznych kontaktów po to, by wypracować strategie radze (...) Zobacz cały wpis na blogu » |
Czego uczyć nastolatków z ASD Trening Umiejętności Społecznych, rewalidacja osób z autyzmem
W książce "Interwencje społeczne dla nastolatków z zespołem Aspergera" można znaleźć konkretne wskazówki, czego uczyć podczas treningów TUS. Głównym celem ma być wytworzenie alternatywnych strategii społecznych połączonych z przewidywaniem i oceną konsekwencji zachowania. Podstawowymi metodami wprowadzania społecznych interakcji jest udzielanie wskazówek, inicjowanie dyskusji i modelowanie (pokazywanie) różnych umiejętności. Należy modelować zachowania nieskuteczne, a potem zachowanie skuteczne. Grupa ma ocenić, co jest nieskuteczne w danym zachowaniu. Na początku warto ćwiczyć zachowania inicjujące – zdobywanie uwagi innych. Robi się to podczas odgrywania ról osoby inicjującej albo reagującej. Ćwiczenia zawsze wywołuje zachęcającą infor (...) Zobacz cały wpis na blogu » |
TUS dla młodzieży Trening Umiejętności Społecznych, rewalidacja osób z autyzmem
Dla kompetencji społecznej kluczowe jest rozpoznawanie sytuacji społecznych i ocena własnej reakcji (informacja zwrotna). Interwencja społeczna u młodzieży uwzględnia zachowanie (jak zachować się w danej sytuacji) oraz emocje: samoregulację emocjonalną (panowanie nad trudnymi uczuciami) oraz monitorowanie swoich zachowań (czy dobrze się zachowałem?). Z moich doświadczeń wynika, że większy problem uczniowe mają ze sferą emocji, z panowaniem nad sobą oraz z samomonitorowaniem, z refleksją nad swoim zachowaniem. Nastolatkowie ze spektrum mają już wiele negatywnych doświadczeń społecznych. Rozmowy z nimi muszą uwzględniać szerokie tło zachowań ludzi. Starając się zrozumieć czyjeś zachowanie, musimy dowiedzieć się, dlaczego ono zaistniało, zanim je ocenimy. Jeśli chcemy, żeby zachowanie się zmieniło (...) Zobacz cały wpis na blogu » |
TUS dla nastolatków Trening Umiejętności Społecznych, rewalidacja osób z autyzmem
TUS dla nastolatków wyglądać musi inaczej niż dla młodszych dzieci. Nie chodzi już o uczenie tylko kroków poszczególnych czynności społecznych. Jedna rzecz to umieć poprosić o coś, a druga rzecz, czy umiem poprosić kogoś w sposób taktowny, odpowiedni do sytuacji. Dlatego też TUS dla młodzieży musi zawierać w programie element behawioralny (jak się zachować w danej sytuacji) oraz element poznawczy (dotyczący tego, jak ludzie myślą i dlaczego). Celem interwencji jest nabywanie kompetencji społecznej. Obejmuje ona pojęcie społecznej produkcji (zachowania) i ocenę jakości i celu produkcji (społeczną ocenę kognitywną i przetwarzanie emocji). Łączy także w sobie podwójny cel generowania podstaw dla (a) zachowań, które prowadzą do skutecznych s (...) Zobacz cały wpis na blogu » |
Plan zajęć TUS Trening Umiejętności Społecznych, rewalidacja osób z autyzmem
Jakie metody są wykorzystywane w czasie TUS? Jedną z nich jest tak zwana rundka. Wykorzystuję ją na początku i na końcu zajęć, by dowiedzieć się, z jakimi uczuciami w danej chwili mierzą się uczniowie. Jest to podsumowanie lub wprowadzenie do zajęć. Uczniowie odpowiadają na pytania: "Jak się masz", "Opowiedz, co miłego cię dziś spotkało", "Co ci się podobało na zajęciach, a co chciałbyś zmienić". Następnym elementem jest rozmowa kierowana, uczniowie losują temat, odpowiadają na zawarte w nim pytanie i pytają o opinię innego uczestnika zajęć. Ważnym elementem zajęć jest odegranie scenki, np. kulturalnie odmów koledze, kulturalnie skrytykuj czyjąś opinię, zaproś koleżankę/kolegę do kina, podziękuj za nieatrakcyjny prezent, złóż życzenia urodzinowe babci, negocjuj z bratem, jaki f (...) Zobacz cały wpis na blogu » |
Zajęcia TUS - zasady Trening Umiejętności Społecznych, rewalidacja osób z autyzmem
Ogólna zasada Treningu Umiejętności Społecznych zakłada stworzenie empatycznego środowiska, gdzie uczestnicy wspierają się wzajemnie. Ważne jest ustalenie regulaminu zajęć, w którym zawarte będą zasady komunikowania się z innymi (np. Czekam aż ktoś skończy mówić, Szanuję innych, Używam komunikatów "ja", Przychodzę na czas, Jestem dyskretny, Jestem otwarty i szczery, Słucham innych, i inne zasady ważne dla danej grupy). Prowadzący jest współuczestnikiem zajęć, jest modelem prawidłowych reakcji społecznych, tłumaczy zasady, przywołuje porządek, kieruje uwagę na zadania. Zobacz cały wpis na blogu » |
Umiejętności społeczne jako element tzw. kompetencji miękkich Trening Umiejętności Społecznych, rewalidacja osób z autyzmem
Umiejętności społeczne to zbiór wielu różnych umiejętności wykorzystywanych w kontaktach z innymi. Wiemy już, że należy tu umiejętność wczuwania się w przeżycia innych osób (teoria umysłu). Umiejętności społeczne są wliczane w skład tzw. kompetencji miękkich, kluczowych na rynku pracy. Młodzież z autyzmem często ma konkrente plany zawodowe, ma też bardzo często konkrente umiejętności potrzebne na danym stanowisku pracy (tzw. kompetencje twarde, na przykład umie programować). Jednak brakuje im kompetencji miękkich (braktuje ich też bardzo wielu uczniom bez ASD). Trening Umiejętności Społecznych traktuję więc jako wkład w lepszą przyszłość młodzieży z autyzmem. (...) Zobacz cały wpis na blogu » |
Trening Umiejętności Społecznych w rewalidacji osób z ASD Trening Umiejętności Społecznych, rewalidacja osób z autyzmem
Jedną z najbardziej skutecznych form rewalidacji osób z ASD jest Trening Umiejętności Społecznych. Są to zajęcia grupowe, których celem jest podniesienie kompetencji społecznych młodzieży. Do celów szczegółówych należy rozwijanie empatii, otwartości na siebie i innych, wyrażania opinii i uczuć. Grupa jest kierowana, moderowana przez nauczyciela, który dba o przestrzeganie zasad grupowych, prawidłową komunikację. Zazwyczaj temat zajęć jest wcześniej przygotowany, ale często zdarza się zmiana planów na potrzeby uczniów. Nauczyciela wiąże z uczniami partnerska i konsekwentna relacja. Zobacz cały wpis na blogu » |
Historie społeczne rozwijające TU Trening Umiejętności Społecznych, rewalidacja osób z autyzmem
Przykłady historii badających teorię umysłu zaczerpnięte z testu TOM (1999) dostępnego on line: "Jaś i Marysia są ciekawi, gdzie jest wóz z lodami. Oboje są w parku. Słyszą komunikat, że wóz z lodami zaparkuje w parku do popołudnia. Gdy Maria poszła do domu, Jaś został w parku i usłyszał, że wóz z lodami jednak przez cały dzień będzie obok kościoła. (...) Zobacz cały wpis na blogu » |
Trudności w funkcjonowaniu klasowym osób z zespołem Aspergera Trening Umiejętności Społecznych, rewalidacja osób z autyzmem
Osoby z zespołem Aspergera doświadczają różnych trudności w funkcjonowaniu społecznym. Trudno im jest odnaleźć się w klasie szkolnej, ponieważ kontakt z rówieśnikami wymaga dobrych umiejętności społecznych. Jakie cechy sprawiają, że osoby z zespołem Aspergera łatwo popadają w klasowe konflikty? Uczciwość, osobom z ASD (autism spectrum disorder) trudno zrozumieć, dlaczego ludzie kłamią; Mają trudność w prowadzeniu rozmowy, mogą nie umieć jej inicjować lub nie umieć jej podtrzymać; Mają tendencję do monologowania bez zwracania uwagi na reakcję słuchacza; Mogą zamęczać innych swoimi szczególnymi zainteresowaniami; (...) Zobacz cały wpis na blogu » |
Anankastia i anankaści. Czym jest osobowość anankastyczna? No hope, no fear. Nie ma nadziei, nie ma strachu
Anankastia i anankaści. Czym jest osobowość anankastyczna? „Może wszystko już wiesz Może wszystko już masz Jesteś pewny, że to szczęście Nie masz czasu na sen Nie masz czasu na seks Wciąż od życia chcąc więcej Zachłanna jest ta gwiazda Dla której gubisz radość chwil Liczy się wciąż niepewność Którą przynoszą dni” Bajm – „O Tobie” [z płyty „Szklanka wody”, 2000 r.] Anankastic Personality Disorder [F60.5 w klasyfikacji ICD-10] Temat, który poruszam w niniejszym artykule, jest niezwykle bliski mojemu sercu, ponieważ sama mam zdiagnozowane anankastyczno-unikające zaburzenie osobowości (OCPD + AvPD). O osobowości unikającej wspominałam już w moim poprzednim tekście z (...) Zobacz cały wpis na blogu » |
Schizoidia i schizoidzi. Czym jest osobowość schizoidalna? No hope, no fear. Nie ma nadziei, nie ma strachu
Schizoidia i schizoidzi. Czym jest osobowość schizoidalna? „Zapytasz ją, gdzie jest sens wśród szarych dni szarego przemijania. Ona, Alicja, to wie. Szczęśliwa jest, choć żyje całkiem sama. Jej oczy bramą na tamten świat, co się jak kameleon zmienia. Serce niezwykłe… Odczuwać tak… Jak struna drży, gdy grają jej marzenia. (…) Opisujesz jej swój dziwny strach, który nie daje myślom odlecieć. Ona, uśmiechnięta, odpowie tak: – Po drugiej stronie lustra jest lepiej” Closterkeller – „Alicja” [z płyty „Cyan”, 1996 r.] Schizoid Personality Disorder (SPD) [F60.1 w klasyfikacji ICD-10] Schizoidalne zaburzenie osobowo (...) Zobacz cały wpis na blogu » |