Czym jest pewność siebie?

Z psychologicznego punktu widzenia, jest to stan, w którym czujemy się dobrze sami ze sobą, akceptujemy siebie, umiemy określić własne kompetencje. Kiedy zostajemy poproszeni o wymienienie swoich zalet, opisanie siebie nie stanowi żadnego problemu, jeśli mamy wpojone odpowiednie wartości. Ten stan można określić jako „lustro”, z którego da się ocenić, jaki mamy stosunek sami do siebie.

Budowanie takiej postawy u najmłodszych jest szczególnie ważne. To filar, dzięki któremu dziecko nie będzie borykało się z problemami odnalezienia się w towarzystwie czy zawierania nowych znajomości. Oczywiście, jest to proces długofalowy, więc efekty będą zauważalne także w dorosłym życiu. Wg psychoterapeutów kształtowanie w dziecku poczucia własnego „ja” najbardziej owocuje w wieku od siedmiu do dwunastu lat.

Jak objawia się poczucie własnej wartości?

Własne „ja” to przekonanie o wewnętrznej wartości i istotności. Jest budulcem, który przypomina nam, że jesteśmy ważni i godni szacunku. Często rodzice czy opiekunowie nie zdają sobie sprawy, jak mocno wpływa ono na samopoczucie i rozwój dziecka. Synonimem, którym można się posłużyć przy określaniu tego pojęcia, jest samoocena. Poczucie własnej wartości objawia niekiedy w sposób nieprawidłowy. W momencie, gdy jest za wysokie traktujemy innych „z góry” i nie posiadamy zdolności słuchania. Często się jednak zdarza, że nasze „ja” jest za mało rozwinięte. Już jako dzieci odczuwamy strach przed przejęciem inicjatywy, a gdy dorastamy, pozwalamy innym przejąć całkowitą kontrolę nad naszym życiem. Zakładamy wtedy, że ktoś wie, po prostu, lepiej. Należy wspomnieć, że poczucie własnej wartości może się stale zmieniać pod wpływem wielu czynników.

Ogólnopolski program społeczny, który pomaga dzieciom, zmagającym się z niską samooceną – Akademia Przyszłości – wskazał sześć filarów budowania własnej wartości, które rodzice powinni wpoić swoim pociechom. Są to:

• samoświadomość – poznawanie swoich mocnych stron;

• samoakceptacja – przekonanie, że warto lubić siebie;

• odpowiedzialność za samego siebie – świadoma realizacja celów oraz poczucie decyzyjności;

• życie pełne celu – samodzielne wyznaczanie zadań;

• asertywność – dbanie o własne dobro, bez względu na brak aprobaty środowiska;

• integralność – spójność przekonań, emocji i działań.

Sposoby na budowanie pewności siebie u dziecka

Pierwszym i wydawać by się mogło, najbanalniejszym rozwiązaniem, jest rozmowa z dzieckiem. Cierpliwość i wyrozumiałe podejście potrafi zdziałać cuda. Dzieci uczą się z obserwacji, zatem rodzic powinien dawać przykład swoim zachowaniem. Rolą dorosłego jest również przekonanie maluchów, że każdy ma prawo czuć się niepewnie i nie ma w tym nic złego. Warto też nie ingerować, więcej niż to konieczne, w sytuacje, w których uczestniczy dziecko. Metodą prób i błędów udaje się osiągnąć najlepsze efekty. Ważne jest okazywanie dziecku miłości, utwierdzanie w tym, że jest ważne oraz słuchanie o jego problemach. W sytuacjach, kiedy rodzic uznaje, że nie da rady sam wesprzeć dziecka w procesie kształtowania własnego „ja” warto mieć na uwadze, że zasięgnięcie pomocy specjalisty nie jest niczym wstydliwym.

Jakie korzyści odniesie dziecko?

Największą satysfakcją, jaką może przynieść wypracowanie poczucia własnego „ja” i pewności siebie, jest odwaga do działania i podejmowania decyzji, na których możemy polegać w życiu. Kształtuje się samoakceptacja. Dzięki podejściu rodziców i najbliższego otoczenia dzieci uczą się tego, kim są. Pokochanie siebie jest podstawą. W przypadku zaniedbań, wynikających z braku czasu, chęci czy świadomości, możemy dziecku wyrządzić ogromną krzywdę. Odczuwalne będzie to zarówno na etapie znajomości w grupie rówieśniczej, jak i w dorosłym życiu. Nie mając w sobie zbudowanej pewności siebie, przytyk ze strony kolegi, dezaprobata wyrażona przez szefa czy krytyka jakichkolwiek naszych działań, może spowodować tragiczne konsekwencje.